Toespraak, gehouden bij het uitreiken van het eerste exemplaar van WILWAARK (5 juni 1986?)

Volk,

Ik heb mai wel is wat meer op mien gemak vuild veur dizze microfoon as vanmiddag. Ik stao hier, zoas ze dan vaok zeggen, "met gemingde gevuilens". Eingelk moej vanzölf bliede wezen as er een boukie van je oetgeven wordt. Veur een heilebult schrievers is dat ja 't mooiste dat je overkommen kan: joen eigen bouk liggen zein veur 't glaas van de boukewinkel! 
Minsken dinken wel is dat een schriever slaopend riek wordt van zien schrieveraai. En een echte ollerwetse Drint zet dan daolijk de stiekels in ’t inne en dinkt: “Zeker, ik zal die kerel vetmesten met zien boukies! Laot e mor is wat doun veur de kost!" 
En zo krig die bliedschap 'n male knooi as a een zet laoter vernimp dat zien bouk veur de helte van de olle pries in de oetverkoop lig…
Zo vaalt  het oetgeven van bouken in 't dialect dan ok vaok tegen, volk. Veur de schriever, omdat die dinkt dat heil Drint te waachten zit op zien bouk, veur de oetgever die al gauw vernimp dat e de oplaog weer vuils te groot maokt het en veur de lezer, die vindt, dat 't boukie toch niet zo lollig is as e wel docht haar dat 't wezen zul. 
Ik heb nogaal is de guchel had, volk, met schrievers, die ’n bundel oetgavven. Abonnees op Roet zullen heur wel herinnern: 
	Een dichter gaf een bundel oet 
	Van negen gulden tachtig 
	En, naor ze schreven in de kraant, 
	Was het in ein woord prachtig. 
	Het bleud dat haar zo'n mooie kleur (en zo wieder) 

Ai zullen wel begriepen, volk, dat 't veur mai nou niet zo makkelk is om vandaog hier veur joe te staan, nou der 'n boukie van maizölf oetkomp. Mor ik kan je met de hand op mien haart verzekeren, dat het nooit mien bed.uling west het een bouk oet te geven. En as Gerard Nijenhuis en Marga Kool der niet zo op androngen hadden, dan was 't ok zeker niet gebeurd. 
Aal wat ik schrief, is ja allinnig mor een verpakking. 't Gaait mai niet in de eerste plaots om het verhaol of het gedicht, mor 't gaait meer om wat daoraachter zit. Ik heb de minsken altied dudelk maoken wild, dat ons dialect een Taol is, een middel daj bruken kunnen om an anern dudelk te maoken wat oj vuilen en wat oj dinken. Een dialect is een communicaotiemiddel, en as zodaonig niks minder as 't Hollands of 't Chinees. Het is niet beter, mor ok niet minder as wat veur anere taol dan ok. Mor het dialect het ein ding veur: het is de taol van joezö1f. Het is de taol, die het dichtste bai joe staait. 

Volk, nou aal langer as vieftig jaar bin ik an de gang met het Drins, en in 't biezunder met het Noorddrins. As ik aachterom kiek, dan is er een bult veranerd! 
Roel Reijntjes, Bonnie Veendorp, Bart Veenstra en heil wat anern wazzen nog gien bekinde naomen, doe ik mien eerste leid'ies zong in 't Roner dialect. Er was nog gien Schrieverskring, er was gien Oeze Volk, gien Roet, gien Drentse Boek, gien Radio Noord en er wazzen nog gien Drinse gedichtenbundels. Het eerste bundelie dat verscheen was Diggelhoes van Roessingh oet Elp, en dat kwam pas oet in 1948! Nao die olle garde, die de belangstelling veur het dialect gaande huil en oetbouwd het, kwam er een koppel jongere schrievers naar veuren. Gelukkig mor, want as het dialect bestaon blieven zal dan zullen de jongere schrievers daar veur zörgen moeten! Want as er niet meer schreven wordt, in kraanten, in tiedschriften en in boukies, as ’t dialect niet meer bruukt worden zal veur de radio, as 't niet meer zongen worden zal op Drinse aovends en op bruloften, dan kuj der wel een streep deur doun. 
Ok in de dialectbewegen kuj niet stil staan blieven, mor moej veuroet kieken. 
Ik heb mai altied slim antrokken vuild tot de jongere schrievers. Niet, dat ik 't altied met heur eins bin, mor ik vin, daj jonge minsken de kaans geven moeten naar veuren te kommen met naaie ideeën en naaie gedaachten. 
Ik weit wel, dat er paartie lui omlopen, die mai dat wel is kwaolijk nomen hebben, die mai met de houken van de ogen ankeken, omdat ze dochten dat ik 't olle Dring in de steek laoten haar. Mor zo was 't neit. Ik heb altied ok waardering had veur die ollere schrievers, die nao de oorlog de Drinse bewegen naai leven inblaozen hebben en die vaak beschouwd wörden as een ongevaorlijk soort van haalfwiezen, die heur tied vermalden met dat Drins. 
Mor as wal nou om ons tou kieken, dan is er, ok met deur heur schrieveraai, een bult veranerd. De belangstelling veur onze dialecten wordt ja aaldeur groter. Oeze Volk gaait mooi naor de 5000ste abonnee en Taol en Taiken in 't Grunnegerlaand het al meer as 2000 begunstiger, de meer letterkundige blaoden Roet en Krödde kriegen aaldeur meer lezers en radio Noord döt aal meer dialect in zien programmao. De pers lat het hier en daar nog een bee’ie zitten, mor dat komp ok nog wel, dink ik.
Ik kin een kraant, die de leste tied overaal aovends organiseerd het met Drinthe Plat. Ik kan mai niet veurstellen dat de belangstelling veur het dialect bal die kaant opholdt bai de oetgang van de teneilzaol. Ik zul die belangstelling ok wel is zein willen in de eigen kolommen van dat blad. Ik wol dan ok wel is zein dat ze wat meer plak inruumden veur onze streektaol as ze tot nou tou gewoon binnen te doun!
Volk, het Dörpshoes daor wai nou in zitten wör vleden jaor, nao een verbouwing heropend deur gedeputeerde Hollenbeek Brouwer. Dij dee dat in het dialect. Het Openluchtspul, dat aal meer as viefmtwintig jaor laank hier vlak bai hollen wordt, wordt altied speuld in 't dialect en vlieden zummer wör 't officieel opend deur onze börgemeester met een rede in 't plat! 
Al een jaor of wat wordt op dit teneil een revue opvoerd deur een koppelie jonge minsken. En ze doun dat in 't plat! 

Volk, het is altied een mooi gevuil al aachterom kieken en zein, dat alles waj daon hebben in joen levend niet heilemaol veur niks west het. En zo bekeken bin ik toch wel een bee'ie wies, dat ik nou daokies an Prof. Entjes het eerste nummer van dizze naaie bundel in 't Noorddrents anlangen maag. 
Dat Prof. Entjes vraogd is, is niet zomor gebeurd. Ik bin de leste tied wel is wat bang as ik Drinten heur, die van onze provincie 't leifste mor een aailand maoken willen, die 't leifste op de grinzen van 't Olde Landschap hoge schutten oprichten wollen om zodounde alle invlouden van boeten te weren. Die meinen, dat wai alles apaart doun moeten, dat wai niet met anern saomenwaarken moeten. Er het vrouger in Zeuvenhoezen een cooperaotie west en die heitte ISLOK: In Samenwerking Ligt Onze Kracht. Ik docht, dat dat met onze taolbewegen ok zo was. 
Prof. Entjes was een man, die van 't Nedersaksisch Instituut in Stad oet niet allinnig keek naor 't Grunnings, mor hij keek ok naor het Drins, naor de Tukkers in Twente, naor de Graofschap, hij keek ok naor de Stellingwarven en hij keek wat of er gebeurde aachter Naaie Schans en Traopel. Ik docht, dat wai ok die kaant oet muzzen: over onze Drinse grinzen hinkieken, zein, wat of ze daor doun met heur dialect! Laot onze Drinse schrievers mor is lezen, wat er boeten onze grinzen schreven wordt in 't plat. Daor kun wai, dunkt mai, een bult van leren! 

Professer, de bundel, die ik je zogelieks anlangen zal, het as naom metkregen: Wilwaark. Kiek, er is Wilwaark en er is Moutwaark. As er 's aovends nao 't eten een kerel oet Roon bai ons veur 't hoes langes draoft op gymmestiekschounen in een blauw trainingspak met dikke witte strepen over de boksempiep, met een zweitdrup an iedere haor, dan is dat Wilwaark. Mor as maondagmörn zien auto niet starten wil, en hij moet haardlopen om de bus nog te haolen, dan wordt het Moutwaark. En dat is lang zo mooi niet meer. 
Wilwaark zuj vertaolen kunnen met Leifhebberaaiwaark. He is dan ok waark daor ikzölf een bult wil an had heb. Het Drentse Boek het er een mooi boukie van maokt met een stuk of wat heil nuvere teikeningen van heur bestuurslid Dik. 
Ik hoop, pefesser, daj ok wat wil hebben muggen aj dit boukie lezen gaon, en zo lang ik dan nou, een bee'ie beschaomd, mor toch ok een bee’ie wies, omdat ik nou eingelk pas echt een Schriever bin met een eigen bundel, joe geern dit allereerste nummer an!